۱۳۹۹/۷/۲۴

استمپر در مقاله «Information: Mystical Fluid or a Subject for Scientific Enquiry» (ص۱۹۷) به امکان اندازه‌گیری اطلاعات (همانند اندازه‌گیری اجرام فیزیکی با مقیاس‌هایی همچون طول، حجم، جرم، و …) اشاره می کند و نتیجه می‌گیرد که اطلاعات در تعاریف متعدد آن، روش‌های اندازه‌گیری متعدد دارد. بر همین پایه، فیزیک و نشانه‌شناسی را در موازات یکدیگر می‌داند که اولی برای اندازه‌گیری مواد و پدیده‌های فیزیکی، و دومی برای اندازه‌گیری اطلاعات، سنجه‌های خاص خود را دارند.

باید توجه داشت که اطلاعات یک امر معنایی و بنابراین غیرفیزیکی است، بنابراین ابزارهای اندازه‌گیری اطلاعات در وجه معنایی آن، نهایتا کاربردی صرفاً موقت و موقعیتی پیدا می‌کنند. اطلاعات به دلیل آن که یک پدیدۀ شناختی است و با معنا و ادراک مربوط است، بنابراین از وجه معنا و ادراک، لزوماً دارای وجه ثابتی نیست، زیرا سطح و نحوه شناخت ادراک‌کنندگان، لزوماً یکسان یا ثابت نیست. ازاین‌رو وجهی از اطلاعات که به سیگنال و بستر و کانال انتقال پیام مربوط است، در حوزۀ فیزیک قرار می گیرد، و بخش دیگر، هرچند با بهره گیری از مباحث علمی قابلیت تبیین روشن‌تری می‌یابد، اما به روشی همسان با علوم طبیعی قابل اندازه‌گیری و سنجش نیست. هم از این روست که مثلاً در بازیابی اطلاعات و در اندازه‌گیری ربط در رابطه با یک مجموعه بازیابی‌شده با چند کلیدواژه مشخص‌شده، در موقعیت‌های مختلف و با افراد متفاوت، نمره ربط متفاوتی حاصل می‌شود. ازجمله دلایل این نمره متفاوت، معنای متفاوت یا بار اطلاعاتی متفاوتی است که کاربران از یک بسته اطلاعاتی ثابت دریافت می‌کنند.