۳۰ شهریور ۱۳۹۹
در هر سیستم پردازشگر رایانه‌ای، مجموعه فرمان‌هایی در ابتدای به‌کارگیری سیستم و برای نصب سیستم عامل مورد استفاده قرار می‌گیرند که بدون آن‌ها، امکان نصب سیستم عامل به عنوان موتور پایه و مبنایی پردازش‌های داده‌ای، ناممکن خواهد بود. این مجموعه فرمان‌ها قابل حذف نیستند و بدون آن‌ها نیز، رایانه رایانه نخواهد بود. این فرمان‌ها در کارخانه بر روی سیستم تعبیه می‌شوند و خود سیستم، به صرف داشتن سخت‌افزارهای معمول، از آن‌ها بی‌نیاز نیست و در واقع وجود همین فرمان‌ها است که ماهیت سخت‌افزار را تعیین می‌کند. حتی انجام پاره‌ای تنظیمات بر روی این فرمان‌های پایه نیز محدوده و محدودیت‌های مشخصی دارد و مثلاً نمی‌توان آن‌ها را به حالت نقیض تنظیم کرد.
با این مقدمه، باید گفت که پردازش و درک اطلاعات، تشخیص اطلاعات صحیح و غلط، تصمیم‌گیری، تولید و ارسال اطلاعات در انسان نیز مبتنی بر قواعدی است که اصطلاحاً آن‌ها را «بدیهیات اولیۀعقلی» می‌نامند و برخی از آن‌ها در منطق مورد اشاره قرار می‌گیرند. انسان با استفاده از اصول و قوانینی می تواند این بدیهیات اولیه را که برای هر انسانی ساده و قابل‌فهم هستند ارتقا دهد و به مرحلۀ استدلال، استنباط، و … دست پیدا کند. البته این مباحث به همینجا ختم نمی‌شوند: در منطق بحث مبادی علوم را داریم که انواع بدیهیات در آن مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ ازجمله در خود این بدیهیات، بدیهیات اولیه و ثانویه، و در بدیهیات اولیه، اول‌الاوایل هستند. اول الاوایل اولین بدیهی است که در هر وجود اطلاعاتی انسانی قرار دارد.
حال این پرسش مطرح می‌شود که این بدیهیات اولیۀ عقلی چگونه در اندیشۀ انسان «نصب» و تعبیه شده‌اند؟ آنچه که موجب تفاوت و تمایز انسان باشعور و عاقل از فرد سفیه و نادان می‌شود، عملکرد درست و منطقی و معمول این بدیهیات اولیۀ عقلی است و آنچه موجب تمایز افراد معمولی از خردمندان می‌گردد، ارتقای این اولیه‌ها از سطح ساده به پیچیده است که موجب می‌شود فرد، قدرت استنباط و استنتاج و استدلالی فراتر از افراد معمولی بیابد.
